Każdego z nas czeka w życiu zawarcie umowy. Niemniej jednak samo zawarcie jako czynność może przybierać rozmaite formy. Poniższy artykuł przybliży dopuszczalne formy zawarcia umów w prawie cywilnym. Zapraszam.

Czym jest umowa?

Jest to czynność prawna polegająca na złożeniu zgodnych oświadczeń woli przez strony przystępujące do jej zawarcia. Złożenie oświadczeń woli ma wywołać skutek prawny w postaci: powstania, zmiany, lub ustania stosunku prawnego. Co do zasady do zawarcia umowy potrzeba minimum dwóch stron, co nie oznacza, że w polskim prawie nie ma umów jednostronnych.

Forma

W polskim prawie nie ma przepisu, który enumeratywnie wyliczałby formy zawarcia umowy. Co do zasady forma zawarcia umowy nie jest nam narzucana, chyba że przepis prawa przewiduje określoną formę zawarcia dla danej umowy.

Ustne zawarcie umowy

Ustna forma wbrew pozorom jest najbardziej popularna. Tak naprawdę każdy z nas niemal codziennie zawiera taką umowę. Doskonałym przykładem są, chociażby codzienne zakupy. W sytuacji tej za pośrednictwem sprzedawcy zawieramy umowę, a potwierdzeniem tej umowy jest paragon. Pamiętać należy, że zawarcie umowy przez internet jest poczytywane jako ustne zawarcie umowy.

Pisemna formy umowy

By jej używać, musimy mieć określoną w przepisie dyspozycję, np. art. 616 KC traktujący o umowie kontraktacji. Umowa ta musi być zawarta na piśmie. Jak taka forma wygląda? Tekst umowy może być sporządzony ręcznie lub na komputerze – co do zasady nie ma to większego znaczenia, chyba że mówimy o testamencie, który jest umową, bowiem musi on być napisany w całości pismem odręcznym i opatrzony takim samym podpisem. Podsumowując, najważniejszym elementem umowy zawartej w takiej formie jest własnoręczny podpis stron, a forma techniczna nie ma tu znaczenia, chyba że mówimy o testamencie holograficznym.

Następne formy zawarcia umowy są ewolucją formy pisemnej.

Forma pisemna z urzędowo poświadczoną datą

Nie jest to nic skomplikowanego, choć na pierwszy rzut oka mogłoby się tak wydawać. Jest to urzędowo potwierdzona data zawarcia danej umowy. Potwierdzenia takiego dokonuje najczęściej notariusz, aczkolwiek inny organ, nazwijmy to państwowy, również tego dokona. Dla uproszczenia i wskazania takiej sytuacji posłużę się przykładem. Zawarliśmy umowę sprzedaży samochodu. Następnie udaliśmy się do wydziału komunikacji w celu przerejestrowania samochodu i na umowie, tudzież fakturze lub innym dowodzie nabycia przystawiona została pieczęć, która urzędowo poświadczyła datę zawarcia takiej umowy.

Forma pisemna z podpisami notarialnie lub urzędowo poświadczonymi

Ta forma przydaje się, gdy chcemy nadać naszej umowie nieco większej mocy dowodowej lub gdy wymaga tego przepis prawa. Wbrew pozorom ta forma jest jeszcze prostsza niż poświadczenie daty. Przebieg takiego poświadczenia wygląda następująco:

  • najczęściej idziemy do notariusza;
  • przedstawiamy mu swoją sprawę;
  • notariusz pod podpisami stron dokona adnotacji, że potwierdza autentyczność podpisów.

Forma aktu notarialnego

Aby właściwie opisać tę formę powstanie odrębny artykuł. Niemniej jednak ze względów celowościowych nie sposób było, chociażby nie wspomnieć o tej umowie.

Forma dokumentowa

W ostatnich latach na znaczeniu zaczęła zyskiwać nie tak dawno wprowadzona forma dokumentowa, wbrew poważnej nazwie, jej moc leży gdzieś pomiędzy umową ustną a pisemną. Jest ona spisana, lecz do jej ważności nie jest wymagany odręcznie sporządzony podpis. Wystarczy nadanie dokumentowi charakteru, który pozwoli stwierdzić to od kogo umowa ta pochodzi. Może być to np. styl pisania lub treść umowy znana tylko określonej osobie.

Podsumowanie

Jak widać, form zawarcia umowy jest dużo. Ustawodawca jednakże poszedł na rękę obywatelom i przy każdej umowie stwierdził, w jakiej formie musi być ona zawarta. Pamiętać należy, że zawarcie umowy w wyższym reżimie spełnia wymogi niższego reżimu, czyli zawarcie umowy w formie aktu notarialnego (wysoki reżim) spełnia wymóg formy pisemnej (niższy reżim).

źródlo: kodeks cywilny

Komentarze