W dobie nowoczesnego i świetnie rozwiniętego handlu internetowego zamówienie towaru dostosowanego do naszych indywidualnych potrzeb nie stanowi większego problemu. Wystarczy skorzystać ze smartfona, tabletu lub komputera. Co jednak w sytuacji, w której towar nie spełnia naszych oczekiwań? Czy możemy go tak po prostu zwrócić?
Podstawą sprawnego funkcjonowania rynku jest racjonalne ukształtowanie relacji między konsumentem a przedsiębiorcą. Taki stan rzeczy możliwy jest dzięki zrównoważeniu praw i obowiązków stron. Interesującym przykładem tego jest art. 38 pkt. 3 ustawy o prawach konsumenta. Traktuje on o wyłączeniu prawa konsumenta do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub zawartej na odległość w przypadku, gdy przedmiotem świadczenia jest rzecz nieprefabrykowana, wyprodukowana według specyfikacji konsumenta lub służąca zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb. Przepis choć sparafrazowany, to brzmi rozwlekle i niejasno. Co to zatem oznacza w praktyce? Najprościej będzie posłużyć się przykładem.
Załóżmy, że jesteśmy właścicielem pick-upa i chcemy wykonać na skrzyni ładunkowej zabudowę drewnianą, z przegrodami i pojemnikami o podanych przez nas wymiarach. Ma być ona w określonym kolorze i wykonana z określonego rodzaju materiału. Umowę o wykonanie tejże zabudowy zawieramy mailowo, a negocjacje toczymy przez telefon. Przedsiębiorca umowę wykonuje, a my jedziemy autem po towar. Jak to w życiu bywa, tak i tym razem okazuje się, że się rozmyśliliśmy i nie chcemy już tej zabudowy; chcemy zaś odstąpić od umowy. Czy możemy to skutecznie zrobić?
Rzecz nieprefabrykowana
Aby móc trafnie odpowiedzieć na zadane pytanie, należy najpierw, ustalić czym jest rzecz nieprefabrykowana. Otóż za taką uważać możemy przedmiot, który nie jest produkowany masowo. Mówiąc prosto: rzeczą taką nie będą skarpety, klapki, wiaderka, a będzie nią brodzik o nietypowych wymiarach i wykonany z określonego materiału czy chociażby koszulka ze zdjęciem naszego dziecka. Co zaś rozumiemy przez rzecz wykonaną według specyfikacji konsumenta? W treść tego przepisu idealnie wpisze się wspomniana uprzednio zabudowa, z tym że jej opis można wzbogacić o określony rysunek, na podstawie którego została stworzona. Rzeczą zaspokajającą zindywidualizowane potrzeby konsumenta będzie np. zbiornik aluminiowy o określonej pojemności, w kształcie oznaczonym przez konsumenta, przystosowany do przyłączenia do konkretnej instalacji i posiadający pewną liczbę wyjść do podłączenia węży oraz zaworów.
Pacta sunt servanda
Święte prawo odstąpienia od umowy w starciu z art. 38 pkt. 3 ustawy o prawach konsumenta przegrywa sromotnie. Wszystko za sprawą zasad współżycia społecznego oraz społeczno-gospodarczego przeznaczania prawa. Te klauzule mają dwie strony. Pierwszą, która chroni konsumenta, oraz drugą, która chroni przedsiębiorcę. Pamiętać należy, że umów należy dotrzymywać, toteż zanim zdecydujemy się na konkretny towar o szczególnych przymiotach, bądźmy pewni, że on nam się przyda i będziemy go używać. Równowaga w relacjach między konsumentem a przedsiębiorcą jest najważniejsza.
Komentarze