Instytucja zawiadomienia o możliwości popełnieniu przestępstwa, częstokroć kojarzona jest z życzliwym, który anonimowo informuje stosowne organy o nielegalnej działalności swojego najbliższego sąsiada. Zaznaczyć przy tym trzeba, że sens tejże w zamyśle ustawodawcy był zupełnie inny, a owa służyć miała jako skuteczne narzędzie wzrostu wykrywalności czynów zabronionych.

Słowa wstępu brzmią enigmatycznie, toteż posłużę się przykładem. Załóżmy, że mieszkamy w bloku. Z jednego z mieszkań często słyszymy krzyki i płacz. Prawdopodobnie dochodzi tam do przemocy domowej, czyli czynu zabronionego według kodeksu karnego. Jak doskonale wiemy osoby pokrzywdzone, w takim przypadku nie zdecydują się na złożenie zawiadomienia toteż jedynym, skutecznym sposobem jest powiadomienie odpowiednich służb przez osoby trzecie. Temu właśnie ma służyć przywołana na początku instytucja. Niestety legislatywa swoje, a praktyka swoje. Nie pierwszy raz bowiem wzniosłe idee ustawodawcze upadają wobec pragmatyzmu życia codziennego.

Gdzie znaleźć przepisy o zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa?

Regulacje dotyczącą zawiadomienia znajdziemy w procedurze karnej, a dokładnie mówiąc  w art. 304 §, który brzmi: „Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Przepisy art. 148a oraz art. 156a stosuje się odpowiednio”.

Treść tego paragrafu nie jest trudne, toteż jego omówienie z oczywistych względów pozostawię bez komentarza. Poruszę natomiast kwestię społecznego obowiązku, który przywołany został w treści jednostki redakcyjnej. Jeżeli dowiedziałeś się, że popełniono przestępstwo, lub byłeś bezpośrednim świadkiem, wyślij owo zawiadomienie, za niezgłoszenie tego faktu, grozi odpowiedzialność karna.

Tutaj trzeba poruszyć kwestię tzw. życzliwych. Ludzie ci składają zawiadomienia bezrefleksyjnie, nie zdając sobie sprawy z tego, że ich działanie jest nielegalne i może zakończyć się nałożeniem grzywny. W mojej ocenie takie postępowanie należy ocenić nagannie, ponieważ przez takie osoby instytucja ta straciła swoje pierwotne znaczenie i często kojarzona jest negatywnie.

Jak takie zawiadomienie napisać i gdzie je złożyć?

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa należy napisać w taki sposób, by czyniło zadość wymogom pisma procesowego, czyli:

  • data;
  • podpis na końcu;
  • określenie czynu np. oszukano mnie, pobito w miarę możliwości z określeniem artykułu z kodeksu karnego lub kodeksu wykroczeń;
  • najważniejszy element, czyli uzasadnienie. W tym miejscu opisujemy stan faktyczny, co się działo i dlaczego sądzimy, że zaistniało naruszenie przepisów k.k. lub kodeksu wykroczeń (nie ma tu rozróżnienia).

Gdzie takie zawiadomienie złożyć? Pismo takie składamy w biurze podawczym prokuratury lub na najbliższym komisariacie policji. Nie musimy się martwić o właściwość (czyli o to, czy dobrze złożyliśmy) w razie problemów nasze pismo zostanie przekazane wg właściwości.

Czy tylko osoby fizyczne mogą złożyć owo zawiadomienie?

Według §2 obowiązek taki posiadają również:

  • instytucje państwowe;
  • instytucje samorządowe.

Podsumowanie

Jak widać instytucja ta, ma na celu, zapewnienie bezpieczeństwa i spokoju. Niejednokrotnie jednak wykorzystywana jest w celu niewłaściwym, co zapewniło jej złą opinię. Jednakże, gdy jesteśmy pewni, że coś złego się dzieje, nie bójmy się reagować.

Komentarze